Houd erfgoed levend
Het Utrechts Monumentenfonds houdt gebouwd erfgoed in de stad Utrecht ‘levend’. We bezitten ruim 100 monumentale panden. Die worden netjes onderhouden, zo nodig gerestaureerd en verhuurd voor bewoning en bedrijvigheid.
De Stichting heeft geen winstoogmerk. Zo komen gelden uit verhuur, fondsen en schenkingen steeds ten goede aan erfgoedbehoud.
Kennis, kwaliteit en passie
Restaureren en onderhouden doet het Utrechts Monumentenfonds met de grootste zorg en aandacht. Monumenten zijn onze passie en onze kennis erover delen we graag.
Duurzaam en innovatief
Duurzame monumentenzorg bevordert de levensduur en leefbaarheid van monumenten. Het Utrechts Monumentenfonds zoekt stelselmatig naar koppelingen tussen energiezuinigheid en behoud van historisch karakter.
UTRECHTS MONUMENTENFONDS
Hart voor monumenten
Het Utrechts Monumentenfonds, erkend als een Algemeen Nut Beogende Instelling (ANBI) met een culturele status, heeft hart voor monumenten. Het bestuur en deskundige medewerkers dragen met grote betrokkenheid zorg voor een zorgvuldig, professioneel beheer van 149 verhuureenheden. Het Fonds heeft hierbij geen winstoogmerk en is niet vpb-plichtig. Het UMF heeft ook een groot aantal woningen onder de sociale huurgrens, waarmee invulling wordt geven aan onze maatschappelijke doelstelling: het scheppen van een mogelijkheid voor eenieder om in een monumentaal pand te kunnen wonen.
Ook vele vrijwilligers dragen een steentje bij. Bijvoorbeeld met het onderhouden van tuinen of het in kaart brengen van de geschiedenis van onze panden. Via publicaties en lezingen brengen medewerkers en vrijwilligers de verhalen achter de gevels bij een breed publiek. Dat zien we als een belangrijke taak: het bevorderen van kennis en belangstelling voor de geschiedenis en de monumentenzorg van de stad Utrecht.
Kwaliteit
Kwaliteit staat bij ons hoog in het vaandel. Een speciaal kwaliteitshandboek vermeldt nauwkeurig de uitgangspunten en handelwijzen die we toepassen bij onderhoud en restauratie. Ook het vergaren van kennis over onze monumenten waarborgt de kwaliteit van onze monumentenzorg. Bij restauraties laten we in een vroegtijdig stadium professioneel bouwhistorisch onderzoek uitvoeren. De monumentale en cultuurhistorische waarden van het pand worden daarin nauwkeurig beschreven. Mochten er tijdens de bouwwerkzaamheden ‘nieuwe vondsten’ aan het licht komen, dan leggen we de werkzaamheden tijdelijk stil voor aanvullend onderzoek.
Het Rijk heeft het Utrechts Monumentenfonds aangewezen als Professionele Organisatie voor Monumentenbehoud (POM). Deze POM-status is een erkenning van onze aanpak en deskundigheid. Ook kunnen we BRIM-subsidies aanvragen voor rijksmonumenten met een woonhuisfunctie.
Duurzaam en innovatief
Het Utrechts Monumentenfonds is steeds op zoek naar innovatieve, bouwtechnische ontwikkelingen. We willen namelijk een ‘groene’ monumentenorganisatie zijn en een voortrekkersrol spelen als het gaat om energiezuinig renoveren en restaureren.
WIE ZIJN WIJ?
Bestuur
Het Utrechts Monumentenfonds is een culturele ANBI met een onbezoldigd bestuur. Het bestuur bepaalt het beleid en draagt de eindverantwoordelijkheid voor het realiseren van de doelstelling van de stichting, zoals die staat omschreven in de statuten.
Pieter Siebinga
Voorzitter
Martin Boswinkel
Algemeen bestuurslid
Jan Boerrigter
Penningmeester
Chantal Hakbijl
Algemeen bestuurslid
Anco Schut
Algemeen bestuurslidDhr. J.J. Bos vervangt tijdelijk dhr. J. Boerrigter
Team
Het professionele team van het Utrechts Monumentenfonds draagt zorg voor professionele ontwikkeling en instandhouding van de portefeuille. Met passie en toewijding zet het team zich in voor het bewonen, gebruiken en genieten van erfgoed in de stad en haar wijde omgeving.
Lisette Breedveld
Directeur
Patrick Pater
Bouwkundig opzichter
Saskia Poldervaart
Secretaresse
Miriam Tagmant
Medewerker verhuur
Lennart van den Broek
Financiële administratie (extern)Werkgroepen
Het Utrechts Monumentenfonds dankt zijn bestaan aan de inzet van vele vrijwilligers. Met toewijding leveren zij een belangrijke bijdrage aan de zorg voor en de kennis over monumenten. Momenteel zijn drie werkgroepen actief:
Restaureren is het behouden van scheefheden. De huizen blijven van binnen en van buiten dus zo veel mogelijk hetzelfde, ook al is dat niet altijd even praktisch.
Wijnand Thoomes, secretaris van het Utrechts Monumentenfonds van 1965 tot 1994, in ‘van licht en steen’
WERKWIJZE
Planmatig onderhoud
Door monumentale panden regelmatig en zorgvuldig te onderhouden, duurt het langer voordat ze weer toe zijn aan een grondige restauratie. Met een gedegen restauratie en daaraan gekoppeld goed planmatig onderhoud kunnen veel monumenten wel een halve eeuw mee vóórdat het pand weer gerestaureerd moet worden. Dat is het streven van het Utrechts Monumentenfonds.
Van alle panden is het onderhoud, zowel klein- als grootschalig, daarom structureel opgenomen in een meerjaren onderhoudsplanning (MJOP). Tevens wordt elk pand periodiek geïnspecteerd door onze bouwkundigen.
Woningverbetering
Panden die lange tijd verhuurd zijn geweest, krijgen vaak niet alleen een stevige onderhoudsbeurt. Er worden doorgaans ook verbeteringen doorgevoerd om de woning weer bij de tijd te krijgen. Als de monumentale waarden het toestaan kunnen, bijvoorbeeld woningen met kleine ruimtes, qua indeling zodanig worden aangepast dat de toekomstige bewoners over een ruimere leefruimte kunnen beschikken.
Regelmatig voorziet het Utrechts Monumentenfonds vrijkomende panden ook van centrale verwarming of mechanische afzuiging. Dit komt niet alleen het wooncomfort, maar ook de levensduur van de historische panden ten goede. Monumenten met veelal steensmuren, kunnen vochtig zijn en vocht is schadelijk voor het pand. Door dit soort ingrepen wordt vochtvorming bestreden.
Restauraties
Monumentale panden dienen bij restauratie zoveel mogelijk behouden te worden in hun oorspronkelijke dan wel door de tijd overgeleverde staat. Daarbij dient het belang van het toekomstige gebruik, noodzakelijk voor het goed behouden van het monument meegewogen te worden. Dat leidt soms tot interessante conflicten tussen behoud van het monument én toekomstig gebruik.
Voorbereiding
Restaureren is een langdurig en zorgvuldig proces. Dat proces begint met een haalbaarheidsstudie. Daarin wordt de bouwkundige staat van het pand vastgesteld. Ook wordt bouwhistorisch onderzoek verricht om de monumentale waarde te bepalen. Vervolgens kijkt het Utrechts Monumentenfonds welke kansen er zijn voor herbestemming. We kunnen het te restaureren pand bijvoorbeeld inrichten met appartementen maar er ook werkruimte in realiseren.
Uitvoering
Als de bouwtekeningen zijn gemaakt en de vergunningen en subsidies binnen zijn, kan het echte restauratiewerk beginnen. De zorgvuldig geselecteerde aannemer gaat aan de slag, begeleid door de restauratiedeskundige van het Utrechts Monumentenfonds. We kiezen er bewust voor om geïnteresseerd publiek tijdens onze werkzaamheden kennis te laten maken met het restauratieambacht en het gebouw. Dat gebeurt bijvoorbeeld tijdens de Dag van de Bouw en op Open Monumentendag.
Oplevering
Als de restauratie is afgerond kan het pand worden opgeleverd. Nog één keer checken we of het pand aan alle eisen voldoet en dan kunnen de nieuwe huurders erin. Nadat de sleuteloverdracht heeft plaatsgevonden gaat het Utrechts Monumentenfonds over tot planmatig onderhoud. Zo kan het vernieuwde monument zo lang mogelijk mee, liefst wel veertig tot vijftig jaar, tot de volgende restauratieklus.
Van behoud tot hergebruik
Bouwhistorisch onderzoek brengt de monumentale waarde in beeld van bijzondere historische elementen in een pand. In principe houden we de monumentale elementen van een pand in volle glorie in het zicht. Maar dat kan niet altijd. Immers, niet alleen de monumentale waarde, maar ook de bouwkundige staat van het pand, het toekomstig gebruik of gewoon de financiën bepalen wat er met die elementen gebeurt.
Sommige elementen behouden we wel, maar houden we uit het zicht. Andere moeten voorzichtig worden verwijderd en kunnen eventueel elders in het pand worden hergebruikt of in depot worden opgeslagen voor gebruik elders. Bij het maken van verstandige keuzes hierin, is de afdeling monumenten van de gemeente Utrecht een belangrijke partner.
